Wydawca treści
Projekty i fundusze
W Nadleśnictwie Piaski w 2024 roku zostały zakończone dwa projekty z perspektywy 2014-2020, na które środki pochodziły z funduszy Unii Europejskiej pn: "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" oraz "Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe".
W latach 2007 -2013 w Nadleśnictwie Piaski realizowane były dwa projekty, na które środki pochodziły z funduszy Unii Europejskiej:
I „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych".
Zdjęcie przedstawia odbudowany zbiornik wodny w Leśnictwie Siedlec. Fot. Ryszard Szymankiewicz
Czas trwania: 2010-2015
Obszar: 175 nadleśnictw w 17 Regionalnych Dyrekcjach Lasów Państwowych
Wartość projektu: ponad 189 mln zł
Finansowanie: środki własne LP oraz Program Infrastruktura i Środowisko (Fundusz Spójności Unii Europejskiej)
Obserwacje z ostatniego 50-lecia wskazują, że na obszarze Polski nasila się występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak susze czy nawalne opady. Dodatkowo stosowane w przeszłości melioracje odwadniające w rolnictwie i leśnictwie doprowadziły do obniżenia zwierciadła wód gruntowych i powierzchniowych. W efekcie na wielu obszarach dochodzi do przesuszenia licznych siedlisk leśnych.
Wychodząc naprzeciw opisanym problemom, od lat 90 XX w. Lasy Państwowe realizowały inwestycje związane z retencjonowaniem wody. Podejmowane działania przyniosły wymierne korzyści w postaci zwiększenia zasobności w wodę siedlisk leśnych, a także odtworzenia zdegradowanych ekosystemów wodno-błotnych.
W 2006 r. postanowiono pojedyncze przedsięwzięcia wielu jednostek połączyć w jeden wspólny projekt małej retencji na Niżu Polskim i opracować wniosek o dofinansowanie z funduszy europejskich.
Celem projektu było retencjonowanie wód powierzchniowo-gruntowych na obszarach administrowanych przez Lasy Państwowe, w obrębie zlewni cieków, przy jednoczesnym zachowaniu i wspieraniu rozwoju krajobrazu naturalnego.
W efekcie powstało kilka tysięcy obiektów piętrzących bądź retencjonujących wodę. Działania inwestycyjne objęły budowę, rozbudowę lub modernizację obiektów takich jak: zbiorniki wodne, zastawki, progi, groble, przepusty czy brody. Inwestycje te tworzą trzy odrębne grupy działań polegających na: zatrzymywaniu, podpiętrzaniu oraz spowalnianiu odpływu wód powierzchniowych.
Duże możliwości retencjonowania wody stworzyła szczególnie przebudowa istniejących systemów melioracyjnych w kierunku hamowania odpływu wody – naprawa dawnych błędów, skutkujących nadmiernym odwadnianiem. Działania powodujące opóźnianie i ograniczenie odpływu, np. poprzez spiętrzenie wody w rowach, podpiętrzanie jej w zbiornikach, oczkach wodnych i podobnych obniżeniach terenu, z których woda jest odprowadzana rowami, przynoszą poprawę struktury bilansu wodnego i zwiększenie różnorodności biologicznej.
Wśród licznych funkcji, jakie mogą pełnić małe zbiorniki wodne oraz piętrzenia na rowach, wybudowane lub odnowione w projekcie, można wymienić:
• zapobieganie suszy
• funkcje przeciwpowodziowe (zatrzymanie nadmiaru wód opadowych na terenach leśnych, spłaszczanie fali powodziowej w niższych partiach zlewni)
• odtworzenie naturalnych warunków wodnych obszarów podmokłych
• podtrzymywanie poziomu wód gruntowych
• podtrzymywanie podziemnego zasilania źródlisk
• utrzymanie i powstawanie ostoi flory i fauny wodnej, wodno-błotnej lub okresowo związanej z wodą
• oczyszczanie wody
• zwiększanie liczby wodopojów dla dzikich zwierząt
Kluczowe rezultaty projektu:
• 3644 obiekty, takie jak np. małe zbiorniki wodne czy budowle piętrzące wodę (progi, zastawki), brody, przepusty.
• 42 mln m3 zretencjonowanej wody.
W Nadleśnictwie Piaski wybudowano zastawki drewniane oraz odbudowano wodny zbiornik leśny.
II "Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych, popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez PGL LP"
Projekt był realizowany w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego UE Infrastruktura i Środowisko - strona programu www.pois.gov.pl w ramach działania 2.2. Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich.
Czas trwania: 2011-2015 r.
Wartość projektu: 130 mln zł
Obszar: 58 nadleśnictw w 15 Regionalnych Dyrekcjach Lasów Państwowych
Finansowanie: środki własne LP oraz Program Infrastruktura i Środowisko (Fundusz Spójności Unii Europejskiej)
Celem projektu było przywrócenie zdegradowanym terenom powojskowym wartości przyrodniczych i użytkowych. W ramach prowadzonych działań usunięto źródła zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi oraz zniwelowano skutki negatywnych oddziaływań na środowisko.
Kluczowe rezultaty:
• zrekultywowano 30 038 ha zdegradowanych terenów powojskowych i popoligonowych, położonych obecnie w Lasach Państwowych
• oczyszczono z niewybuchów i niewypałów ponad 28 691 ha terenów w 48 nadleśnictwach
• rozebrano 523 obiekty powojskowe i uporządkowano teren w 24 nadleśnictwach
• zrewitalizowano podłoże (grunt) w 4 nadleśnictwach
• usunięto zanieczyszczenia gruntowe substancjami ropopochodnymi na terenie Nadleśnictwa Solec Kujawski
• dostosowano skład gatunkowy drzewostanu do warunków siedliskowych na terenie Nadleśnictwa Choczewo
• objęto ochroną i reintrodukcją rośliny i zwierzęta w 3 nadleśnictwach
Wszelkie informacje związane z projektem można znaleźć na stronie internetowej Jednostki Realizującej Projekt - Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych, które z ramienia beneficjenta Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe koordynuje projekt.
Adres strony internetowej projektu:
www.ckps.lasy.gov.pl zakładka Projekty PGL LP - Rekultywacja terenów powojskowych
Na terenie Nadleśnictwa Piaski w ramach działania "Wykonanie rozpoznania saperskiego i oczyszczenia terenów z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych" wykonano w 2013 roku prace na powierzchni 28,37 ha a w 2014 roku usunięto niewybuchy z powierzchni około 77,54 ha.
Z perspektywy 2014-2020 na terenie Nadleśnictwa Piaski realizowane były dwa projekty finansowane ze środków UE: