Ochrona przyrody polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody. Oprócz właściwej ochrony stanowisk zwierząt, roślin i grzybów, obserwowania i zgłaszania zagrożeń, istotne jest również gromadzenie informacji o nowych miejscach ich występowania.
Na terenie Nadleśnictwa Piaski stwierdzono występowanie:
a) 11 gatunków roślin objętych ochroną ścisłą (wg stanu prawnego na 9.10.2014 roku):
- starodub łąkowy - Ostericum palustre
- goździk pyszny - Dianthus superbus
- kosaciec syberyjski - Iris sibirica
- róża francuska - Rosa galica
- lipiennik Loesela - Liparis loeselii
- mieczyk dachówkowaty – Gladiolus imbricatus
- lilia złotogłów – Lilium martagon
- jarząb brekinia – Sorbus torminalis
- tajęża jednostronna – Goodyera repens
- kłoć wiechowata - Cladium mariscus
- pełnik europejski - Trollius europaeus

Wawrzynek wilczełyko fot.Moroz

b) 12 gatunków roślin objętych ochroną częściową (wg stanu prawnego na 9.10.2014 roku):
— cis pospolity – Taxus baccata
— kruszczyk szerokolistny – Epipactis helleborine
— listera jajowata – Listera ovata
— podrzeń żebrowiec – Blechnum spicant
— wawrzynek wilczełyko – Daphne mezereum
— wiciokrzew pomorski – Lonicera periclymenum
— zawilec wielkokwiatowy – Anemone sylvestris
— grzybienie białe – Nymphaea alba
— kocanki piaskowe – Helichrysum arenarium
— rokietnik pospolity - Pleurozium schreberi
— płonnik pospolity - Polytrichum commune
— widłak goździsty - Lycopodium clavatum

Rolnictwo, osadnictwo i rozwój przemysłu zmieniły znacznie pierwotny obraz szaty roślinnej obszaru Nadleśnictwa Piaski, a człowiek niejednokrotnie przez swoją działalność gospodarczą doprowadził do wyginięcia niektórych naturalnych składników flory i nieświadomie lub świadomie wprowadza do niej nowe elementy.

Ochrona przyrody polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody.

Spośród 18 aktualnie żyjących w Polsce gatunków z gromady płazów (Amphibia), na obszarze działania Nadleśnictwa Piaski stwierdzono występowanie 11 gatunków należących do7 rodzin. Płazy, związane okresowo ze środowiskiem wodnym, występują na wilgotnych i bagiennych terenach leśnych, torfowiskach, podmokłych łąkach, w pobliżu płytkich zbiorników wodnych i rowów, a także jezior i rzek.
Wśród płazów z rzędu ogoniastych (Caudata) stwierdzono występowanie traszki zwyczajnej (Triturus vulgaris) – spotkać ją można w sąsiedztwie starorzeczy Warty na obszarze ZP-K Łęgi Mechlińskie.
Bogato prezentuje się lista przedstawicieli rzędu płazów bezogonowych (Salienta).


Fot.K.Świtalski

Najrzadziej spotykanym gatunkiem jest niewielka, prowadząca ukryty tryb życia rzekotka drzewna (Hyla arborea). Mniejsze stawy i bagna zasiedla kumak nizinny (Bombina bombina), który jest gatunkiem ginącym, do czego przyczynia się obniżanie poziomu wód gruntowych. Podczas inwentaryzacji wybranych gatunków naturowych Nadleśnictwa (2007)
zainwentaryzowano 5 stanowisk występowania kumaka nizinnego. Wszystkie, występujące na terenie Nadleśnictwa Piaski gatunki płazów podlegają ścisłej ochronie gatunkowej.
Gady (Reptilia) reprezentuje 5 spośród 9 występujących w Polsce gatunków. Pospolicie występującym na terenie Nadleśnictwa gatunkiem jest jaszczurka zwinka (Lacerta agilis) –można ją spotkać na nasłonecznionych, leśnych polanach, trawiastych zrębach, na skraju dróg, wrzosowiskach i miejscach ruderalnych. Drugi gatunek – jaszczurka żyworodna (Lacerta vivipara), żyjąca w wilgotnych lasach, na skrajach pól i łąk, często nad wodami, występuje nielicznie i w dużym rozproszeniu.
Mieszkańcem wilgotnych partii lasów i borów jest, błędnie uznawana za węża i bezmyślnie tępiona, beznoga jaszczurka – padalec (Anguis fragilis). Na uwagę zasługuje silna populacja zaskrońca, licznie występującego w dolinie Warty, zwłaszcza na obszarach bezpośrednio przylegających do rzeki (liczne starorzecza). Jedyny krajowy, jadowity gatunek węża – żmija zygzakowata (Vipera berus) występuje sporadycznie. W przypadku spotkania tego węża nie należy podchodzić do niego zbyt blisko. Najrozsądniejszym wyjściem będzie ominięcie w bezpiecznej odległości zauważonego węża.

Awifauna obszarów Nadleśnictwa Piaski wykazuje znaczne zróżnicowanie – świadczy to o atrakcyjności obszarów leśnych w pełni zaspokajającej wymogi życiowe bytujących tu gatunków. Bogactwo ilościowe i gatunkowe ptaków gniazdujących zwiększają gatunki zalatujące tu okresowo.
Ptaki stanowią najliczniej reprezentowaną gromadę kręgowców. Występują tu zarówno gatunki synantropijne, związane z sąsiedztwem zabudowy wiejskiej i miejskiej, jak również gatunki związane z dolinami dużych rzek, a także gatunki charakterystyczne dla siedlisk leśnych. Konsekwencją zróżnicowania siedliskowego jest znaczna różnorodność faunistyczna
najsilniej przejawiająca się w bogactwie ptaków, które reprezentowane są przez około 130 gatunków. Wokół gniazd bociana czarnego (2 gniazda), bielika (9 gniazd) oraz kani rudej (3 gniazda) wyznaczono strefy ochronne (całoroczne i okresowe).
Na terenie Nadleśnictwa Piaski do tej pory zaewidencjonowano 31 gatunków ssaków, z gatunków podlegających ochronie są to: jeż zachodni, bóbr europejski, gacek brunatny (wielkouch), karczownik ziemnowodny, gronostaj, kret, łasica, mysz zaroślowa, ryjówka malutka, nocek duży, mroczek późny, wiewiórka pospolita, wydra, gacek szary, rzęsorek rzeczek.

Aktualny wykaz ośrodków rehabilitacji zwierząt znajduje się na stronie: https://www.gdos.gov.pl/wykaz-osrodkow-rehabilitacji-zwierzat-w-polsce

Ryszard Szymankiewicz