Pod zarządem Nadleśnictwa Piaski znajduje się 19024 ha lasów. Tutejsi leśnicy opiekują się także blisko 2,4 tys. ha lasów prywatnych.
Nadleśnictwo Piaski pod względem geomorfologicznym leży na Nizinie Południowo-
Wielkopolskiej (wg B. Krygowskiego „Geomorfologia fizyczna Niziny Wielkopolskiej"
cz.I Geomorfologia - Poznań 1961 r.) w następujących regionach geomorfologicznych:
- regionie Wysoczyzny Kaliskiej, w subregionie Równiny Koźmińskiej,
- regionie Wysoczyzny Leszczyńskiej, w subregionie Pagórków Dolskich
(prawie cały obręb Książ),
- regionie Pradoliny Barycko-Głogowskiej, w subregionie Kotliny Żmigrodzkiej
(ur. Halin i Kubeczki w obrębie Rawicz).
Obszar Nadleśnictwa Piaski leży w strefie zlodowacenia Środkowopolskiego i w strefie
zlodowacenia Bałtyckiego, stadiału Leszczyńskiego.
Prawie cały obręb Książ obejmuje zlodowacenie Bałtyckie. Część północna obrębu to
równiny zalewowe wzdłuż Warty położone 58-65 m. n.p.m. Fragment południowo-wschodni
obrębu to dolina Obry. Pozostała część obrębu to gliniaste i piaszczysto-gliniaste wysoczyzny
morenowe, w części zachodniej pocięte siecią rynien subglacjalnych, często zajętych przez jeziora.
We wschodniej części teren przechodzi w bardzo urozmaicony pagórkami Wał Żerkowski.
Najwyższy punkt w oddz. 134 leży 149 m n.p.m.


Fot.R.Szymankiewicz

W obrębie Piaski dominują rozległe równiny morenowe płaskie, zbudowane z glin dennomorenowych zlodowacenia Środkowopolskiego. Przeciętna wysokość n.p.m. wynosi od 127 do 135 m. Północno-zachodnia część obrębu powstała w okresie zlodowacenia Bałtyckiego, to obszar bardzo zróżnicowany. Są to krawędzie wysoczyzn opadające stromo do pradolin rzek oraz równiny morenowe płaskie i faliste, zbudowane z piasków lodowcowych z głazami a także terasy rzeczne plejstoceńskie i holoceńskie z piasków.
W obrębie Rawicz 70 % powierzchni ukształtowało się w okresie zlodowacenia Bałtyckiego.
Są to piaski rzeczne starych tarasów akumulacyjnych z wałami i pagórkami wydmowymi.
Wzniesienia wynoszą 90-100 m. n.p.m. Pozostała część obrębu pochodzi ze zlodowacenia
Środkowopolskiego i stanowi równiny morenowe płaskie.
Na obszarze Nadleśnictwa Piaski wyodrębniono 18 typów gleb. Największą powierzchnie zajmują gleby rdzawe , pośród których dominują gleby rdzawe bielicowe i rdzawe właściwe. Ogólna powierzchnia gleb rdzawych wynosi 6 606,90 ha, co stanowi 35,9% powierzchni Nadleśnictwa. Drugą grupę typów gleb pod względem zajmowanej powierzchni stanowią gleby bielicowe i arenosole (dawne gleby słabo wykształcone) 3 402,13 ha (18,4%). Na szczególną uwagę zasługują gleby hydrogeniczne opadowo-glejowe. Gleby te „typu krotoszyńskiego" wykształciły się na płytko, rzadziej średnio głęboko spiaszczonych glinach zwałowych, gdzie pod wpływem stagnowania wód opadowych dominującym procesem glebowym jest oglejenie odgórne w następstwie okresowego stagnowania wód opadowych. Gleby te charakteryzują się przemiennie zachodzącymi w górnych partiach profilu procesami tlenowymi i beztlenowymi. Zajmują powierzchnie około 2 996,24 ha (16,2%).
Na terenie Nadleśnictwa występują zarówno naturalne jak sztuczne zbiorniki wodne.
Zbiorniki naturalne na omawianym obszarze to położony w północnej części ciąg jezior rynnowych. Największe z nich to jeziora: Dolskie Wielkie, Grzymisławskie, Ostrowieczno,
Lubiatówko, Jarosławskie, Nowiec, Trąbinek, Mełpińskie oraz Cichowo i Mórka.
Naturalnymi zbiornikami wody są torfowiska występujące na całym obszarze w zagłębieniach, w obniżeniach terenu między pagórkami morenowymi, wokół jezior i wzdłuż rzek.
Zbiorniki sztuczne to przede wszystkim stawy, w tym zagospodarowane stawy rybne (hodowlane i komercyjne) – 26 obiektów na łącznej powierzchni 36,95 ha, jak również śródleśne i śródpolne, małe oczka wodne - zbiorniki o regularnych kształtach, najczęściej płytkie i zarastające. Pełnią one nie tylko znaczącą funkcję biocenotyczną, ale stanowią także cenny element urozmaicenia krajobrazu rolniczego. Nowymi sztucznymi obiektami hydrotechnicznymi są: zbiornik retencyjny Jeżewo o powierzchni 70 ha, położony wśród lasów w obrębie Piaski leśnictwo Stawiszyn (dawne grunty Nadleśnictwa), oraz zbiornik Pakosław o powierzchni 20 ha na rzece Orla poza lasami Nadleśnictwa.

Warunki klimatyczne obszaru Nadleśnictwa Piaski są dość trudne do prowadzenia gospodarki
leśnej. Niski poziom opadów, szczególnie w ostatnich latach, występujące długie okresy bezdeszczowe w sezonie wegetacyjnym mają negatywny wpływ na wzrost nowo sadzonych upraw. Wpływa to również na duże zagrożenie pożarowe w lasach. Ujemny wpływ na gospodarkę leśną mają też silne wiatry i występujące przymrozki.

Walory przyrodnicze obszaru Nadleśnictwa wynikają z dominujących funkcji lasów w systemie ochrony przyrody i kształtowania środowiska naturalnego w lasach Państwowych
i są realizowane w Nadleśnictwie Piaski poprzez:
- ustawowe formy ochrony przyrody,
- lasy ochronne,
- lasy gospodarcze.
Na gruntach Nadleśnictwa Piaski reprezentowane są następujące formy ochrony przyrody:
- rezerwaty przyrody (4 obiekty),
- obszar chronionego krajobrazu,
- obszary NATURA 2000 (2),
- zespół przyrodniczo-krajobrazowy ,,Łęgi Mechlińskie"
- pomniki przyrody ożywionej (32),
- pomniki przyrody nieożywionej (6),
- gatunki roślin, grzybów i zwierząt podlegających ochronie gatunkowej.

Na terenie Nadleśnictwa Piaski stwierdzono występowanie:
a) 14 gatunków roślin objętych ochroną ścisłą:
— cis pospolity – Taxus baccata
— jarząb brekinia – Sorbus torminalis
— kruszczyk szerokolistny – Epipactis helleborine
— lilia złotogłów – Lilium martagon
— listera jajowata – Listera ovata
— mieczyk dachówkowaty – Gladiolus imbricatus
— paprotka zwyczajna – Polypodium vulgare
— podrzeń żebrowiec – Blechnum spicant
— przylaszczka pospolita – Hepatica nobilis
— skrzyp olbrzymi – Equisetum telmateia
— tajęża jednostronna – Goodyera repens
— wawrzynek wilczełyko – Daphne mezereum
— wiciokrzew pomorski – Lonicera periclymenum
— zawilec wielkokwiatowy – Anemone sylvestris
b) 12 gatunków roślin objętych ochroną częściową:
— barwinek pospolity – Vinca minor
— bluszcz pospolity – Hedera helix
— grążel żółty – Nuphar lutea
— grzybienie białe – Nymphaea alba
— kalina koralowa – Viburnum opulus
— kocanki piaskowe – Helichrysum arenarium
— konwalia majowa – Convallaria maialis
— kopytnik pospolity – Asarum europaeum
— kruszyna pospolita – Frangula alnus
— marzanka wonna – Galium odoratum
— pierwiosnek lekarski – Primula veris
— porzeczka czarna – Ribes nigrum
c) 2 gatunki grzybów objęte ochroną ścisłą:
— szmaciak gałęzisty – Sparassis crispa
— sromotnik bezwstydny – Phallus impudicus
Rolnictwo, osadnictwo i rozwój przemysłu zmieniły znacznie pierwotny obraz szaty roślinnej obszaru Nadleśnictwa Piaski, a człowiek niejednokrotnie przez swoją działalność gospodarczą doprowadził do wyginięcia niektórych naturalnych składników flory i nieświadomie lub świadomie wprowadza do niej nowe elementy.


Fot.K.Świtalski

Spośród 18 aktualnie żyjących w Polsce gatunków z gromady płazów (Amphibia), na obszarze działania Nadleśnictwa Piaski stwierdzono występowanie 11 gatunków należących do7 rodzin. Płazy, związane okresowo ze środowiskiem wodnym, występują na wilgotnych i bagiennych terenach leśnych, torfowiskach, podmokłych łąkach, w pobliżu płytkich zbiorników wodnych i rowów, a także jezior i rzek.
Wśród płazów z rzędu ogoniastych (Caudata) stwierdzono występowanie traszki zwyczajnej (Triturus vulgaris) – spotkać ją można w sąsiedztwie starorzeczy Warty na obszarze ZP-K Łęgi Mechlińskie.
Bogato prezentuje się lista przedstawicieli rzędu płazów bezogonowych (Salienta).
Najrzadziej spotykanym gatunkiem jest niewielka, prowadząca ukryty tryb życia rzekotka drzewna (Hyla arborea).


Fot.K.Świtalski
Mniejsze stawy i bagna zasiedla kumak nizinny (Bombina bombina), który jest gatunkiem ginącym, do czego przyczynia się obniżanie poziomu wód gruntowych. Podczas inwentaryzacji wybranych gatunków naturowych Nadleśnictwa (2007)
zainwentaryzowano 5 stanowisk występowania kumaka nizinnego. Wszystkie, występujące na terenie Nadleśnictwa Piaski gatunki płazów podlegają ścisłej ochronie gatunkowej.
Gady (Reptilia) reprezentuje 5 spośród 9 występujących w Polsce gatunków. Pospolicie występującym na terenie Nadleśnictwa gatunkiem jest jaszczurka zwinka (Lacerta agilis) –można ją spotkać na nasłonecznionych, leśnych polanach, trawiastych zrębach, na skraju dróg, wrzosowiskach i miejscach ruderalnych. Drugi gatunek – jaszczurka żyworodna (Lacerta vivipara), żyjąca w wilgotnych lasach, na skrajach pól i łąk, często nad wodami, występuje nielicznie i w dużym rozproszeniu.
Mieszkańcem wilgotnych partii lasów i borów jest, błędnie uznawana za węża i bezmyślnie tępiona, beznoga jaszczurka – padalec (Anguis fragilis). Na uwagę zasługuje silna populacja zaskrońca, licznie występującego w dolinie Warty, zwłaszcza na obszarach bezpośrednio przylegających do rzeki (liczne starorzecza). Jedyny krajowy, jadowity gatunek węża – żmija zygzakowata (Vipera berus) występuje sporadycznie. W przypadku spotkania tego węża nie należy podchodzić do niego zbyt blisko. Najrozsądniejszym wyjściem będzie ominięcie w bezpiecznej odległości zauważonego węża.

Awifauna obszarów Nadleśnictwa Piaski wykazuje znaczne zróżnicowanie – świadczy to o atrakcyjności obszarów leśnych w pełni zaspokajającej wymogi życiowe bytujących tu gatunków. Bogactwo ilościowe i gatunkowe ptaków gniazdujących zwiększają gatunki zalatujące tu okresowo.
Ptaki stanowią najliczniej reprezentowaną gromadę kręgowców. Występują tu zarówno gatunki synantropijne, związane z sąsiedztwem zabudowy wiejskiej i miejskiej, jak również gatunki związane z dolinami dużych rzek, a także gatunki charakterystyczne dla siedlisk leśnych. Konsekwencją zróżnicowania siedliskowego jest znaczna różnorodność faunistyczna
najsilniej przejawiająca się w bogactwie ptaków, które reprezentowane są przez około 130 gatunków. Wokół gniazd bociana czarnego (4 gniazda) i bielika (7 gniazd) wyznaczono strefy ochronne (całoroczne i okresowe).
Na terenie Nadleśnictwa Piaski do tej pory zaewidencjonowano 31 gatunków ssaków, z gatunków podlegających ochronie są to: jeż zachodni, bóbr europejski, gacek brunatny (wielkouch), karczownik ziemnowodny, gronostaj, kret, łasica, mysz zaroślowa, ryjówka malutka, nocek duży, mroczek późny, wiewiórka pospolita, wydra, gacek szary, rzęsorek rzeczek.
Nasze Nadleśnictwo na mapie.