Lista aktualności Lista aktualności

Rykowisko - czas leśnego króla

Jesienny las kryje w sobie wiele tajemnic. Poza spadającą paletą barwnych liści i krzątającymi się zwierzętami, które gromadzą zimowe zapasy, gdzieś na śródleśnej polanie, odbywa się piękny przyrodniczy spektakl. Rykowisko, bo o nim mowa, to okres jelenich godów, który rozpoczyna się wraz z nadejściem jesieni.

Jeleń szlachetny jest jednym z największych ssaków z rodziny jeleniowatych, jakiego można spotkać w lasach naszego kraju. Na co dzień nie jest łatwo wypatrzeć go w lesie, ponieważ mimo swoich rozmiarów  jest zwierzęciem bardzo płochliwym. Posiada dobry węch i słuch, przez co bardzo szybko potrafi zlokalizować zbliżające się zagrożenie.

Charakterystyczną cechą jelenia szlachetnego jest poroże. Występuje ono  tylko u samców, zwanych bykami. Co roku, na przełomie lutego i marca, jest ono zrzucane. W jego miejsce, z początkiem wiosny zaczyna wyrastać nowe, większe. To właśnie ono czyni jelenia bardzo mistycznym zwierzęciem, które nie bez powodu nazywane  jest  leśnym królem. 


UWAGA!
Poroże i rogi to nie to samo! Rogi występują np. u żubra i są twardymi wytworami skóry właściwej. Są puste w środku. Co roku przyrastają, ale nigdy samoistnie nie odpadają. Rogi posiadają zarówno samce, jak i samice. 
Poroże to twór kostny, wyrastający z kości czołowej. W znacznej większości poroże to domena samców.  Jest w środku wypełnione i co roku zrzucane. W jego miejsce wyrasta nowe, bujniejsze. Dzięki temu, zarówno po wielkości poroża jak i ilości jego rozwidleń, można szacunkowo określić wiek byka.

Czas na rykowisko 
Rykowisko, czyli okres godowy jelenia. Rozpoczyna się on w połowie września, chociaż niejednokrotnie odgłosy ryczących jeleni można usłyszeć już pod koniec sierpnia. Termin rozpoczęcia godów uzależniony jest zarówno od lokalnych populacji, jak i panujących warunków pogodowych.

Rykowisko to czas, w którym żyjące osobno łanie i byki spotykają się w jednym miejscu, aby odbyć gody i w efekcie dać życie kolejnemu pokoleniu jeleni.  


Podczas rykowiska samce jeleni – byki – wydają głośne odgłosy, których celem jest zwabienie partnerek, odstraszenie konkurenta, lub wezwanie do walki. Ryczenie jeleni można usłyszeć nawet z odległości kilku kilometrów. 


Najbardziej ceniony w hierarchii rykowiska jest byk stadny, który z wielkim zaangażowaniem broni swoich łań. Donośnym głosem daje do zrozumienia konkurentom, że nie ma ochoty rezygnować ze swojej pozycji. Wśród pozostałych byków nie brakuje jednak śmiałków, którzy chcą zawalczyć o względy łań.  Dlatego  między samcami niejednokrotnie dochodzi do walki. Byki splatają się swoimi porożami i z ogromną siłą próbują wykręcić głowę rywala. Ten, który zwycięży przejmuje gromadę łań, zaś przegrany musi pogodzić się z poniesioną porażką i oddalić się.

 
Okres godowy jeleni trwa ok. 4 tygodni, a jego intensywność uzależniona jest m.in. od panujących warunków pogodowych.  Dla zwierząt jest to bardzo intensywny i wyczerpujący czas, podczas którego mogą stracić nawet do 30 % swojej masy. 


Po zakończonym rykowisku droga samic i samców ponownie się rozchodzi. Jelenie byki udają się do swoich ostoi, gdzie regenerują utracone siły, by później połączyć się w stada, nazywane chmarami. Z kolei zapłodnione łanie tworzą  swoje grupy i oczekują na potomstwo, które przychodzi na świat po ok. 230 dniach ciąży.